Na pierwsze zapisy w polskim prawodawstwie dotyczące rusztowań można natknąć się w Rozporządzeniu Ministrów Spraw Wewnętrznych i Opieki Społecznej z dnia 23 maja 1935 r. – Przepisy, dotyczące przestrzegania warunków bezpieczeństwa i higieny przy robotach budowlanych – Dz.U. 1935 nr 50 poz. 329 (pisownia oryginalna), gdzie jest mowa o rusztowaniach drewnianych:
- stojakowych (w wykonaniu standardowym do wysokości 22 m oraz wyższych lub bardziej złożonych, ale wymagających obliczeń statycznych),
- drabinowych (do 16 m wysokości z pojedynczych drabin, a powyżej tej wysokości składających się z dwóch drabin stojących obok siebie).
Pojawiają się również informacje o rusztowaniach wysuwnych, na kozłach, wiszących i … wystrzałowych!
Kolejny akt prawny pojawił się w roku 1953, kiedy to Rozporządzeniem Ministrów: Budownictwa Miast i Osiedli, Budownictwa Przemysłowego oraz Pracy i Opieki Społecznej z dnia 8 grudnia 1953 r. w sprawie zmiany przepisów dotyczących przestrzegania warunków bezpieczeństwa i higieny przy robotach budowlanych – Dz.U. 1954 nr 7 poz. 23, wprowadzono zmiany w treści Rozporządzenia z 1935 r. (cytowanego powyżej), mówiące o tym, że przepisy rozporządzenia dotyczące budowy i stosowania rusztowań i innych urządzeń pomocniczych przestają obowiązywać z dniem wejścia w życie odpowiednich norm państwowych, a w poszczególnych resortach – w razie niewydania norm państwowych – z dniem wejścia w życie odpowiednich norm resortowych.
Normy takie, zarówno państwowe (normy polskie) – oznaczone PN, jak i branżowe – BN, zaczęły pojawiać się w latach 60-tych XX wieku i były aktualizowane na początku lat 70-tych. Normy państwowe dotyczyły m.in. rusztowań budowlano – montażowych metalowych (zwanych potem rusztowaniami roboczymi stojakowymi z rur stalowych), rusztowań wiszących i ramowych oraz ogólnych wymagań dotyczących złącz do rusztowań. Normy branżowe to z kolei zbiór wytycznych dla rusztowań drewnianych z dłużyc lub krawędziaków, rusztowań drabinowych oraz konkretnych elementów rusztowań roboczych stojakowych z rur, a mianowicie dla podstawek śrubowych PS, złącz wzdłużnych sprężystych ZWE-250 lub złącz krzyżowych sztywnych ZKS-500.
W 1972 r. pojawiło się Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28 marca 1972 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano montażowych i rozbiórkowych – Dz.U. 1972 nr 13 poz. 93, które uchyliło zapisy rozporządzeń z roku 1935 r. i 1954 r., o których była mowa powyżej. Nowe rozporządzenie podaje zapisy o rusztowaniach:
- typowych – wykonywanych wg wymagań normowych,
- nietypowych – zgodnych z projektem,
- inwentaryzowanych – wg instrukcji producenta.
Poza tym znajdziemy również informacje o rusztowaniach z rur stalowych, na kozłach, wiszących i przesuwnych (zgodnych z instrukcją producenta).
W roku 1978 nastąpiła aktualizacja Polskich Norm dotyczących rusztowań, w wyniku czego powstała seria norm PN-M-47900 Rusztowania stojące metalowe robocze, obejmująca swym zakresem rusztowania stojakowe z rur stalowych, rusztowania ramowe, złącza do rusztowań oraz określenia, podział i główne parametry rusztowań.
Wraz z zachodzącym postępem technicznym normy te doczekały się kolejnej aktualizacji w 1996 r. i są aktualne do dnia dzisiejszego, ale z jednym wyjątkiem – norma dotycząca złącz rusztowaniowych została zastąpiona normą europejską PN-EN 74.
26 września 1997 r. ukazało się Rozporządzenie Ministra Pracy i polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 1997 r. Nr 129, poz. 844 z późniejszymi zmianami), gdzie rusztowania zostały sklasyfikowane ze względu na wysokość. Graniczną wartością była wysokość 2 m. Jest to o tyle ważne, że zgodnie z rozporządzeniem, powyżej tej wartości, do eksploatacji rusztowania jest wymagany odbiór techniczny.
Kolejny etap zmian w prawodawstwie polskim dotyczący rusztowań dokonał się w roku 2003. Związane to było z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych – Dz.U. 2003 nr 47 poz. 401, zmieniającego Rozporządzenie z 1972 r., a także Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 września 2003 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy – Dz.U. 2003 nr 178 poz. 1745 – wdrażającego postanowienia DYREKTYWY 2001/45/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 27 czerwca 2001 r. zmieniającej dyrektywę Rady 89/655/EWG dotyczącej minimalnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i higieny użytkowania sprzętu roboczego przez pracowników podczas pracy (druga dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG). W pierwszym z tych aktów prawnych pojawiły się definicje rusztowań roboczych, ochronnych i systemowych, jest również mowa o rusztowaniach stojakowych. Natomiast w drugim znajdziemy informację, że rusztowanie to … maszyna, poza tym są także wytyczne dotyczące toku postępowania przy pracach przygotowawczych dotyczących rusztowań aż do momentu rozpoczęcia prac montażowych, czy też wzmianka o rusztowaniach przejezdnych.
Najnowsze opracowania związane z rusztowaniami dotyczą norm europejskich, które pojawiły się w latach 2003 – 2005 (tylko jedna później – w roku 2014), a niektóre z nich ukazały się w języku polskim w latach 2007 – 2010. Normy te zawierają informacje o rusztowaniach elewacyjnych z elementów prefabrykowanych (seria norm PN-EN-12810), tymczasowych konstrukcjach stosowanych na placu budowy (seria norm PN-EN-12811) oraz ruchomych rusztowaniach roboczych wykonanych z prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych (norma PN-EN 1004).
